Tohumla İlgili Yanlış Söylemler ve Hurafeler; Çiftçilerimize, Tohumculuk Sektörüne, Ülke Tarımına ve Ekonomisine zarar vermektedir..
1- TOHUMDA DIŞA BAĞIMLI MIYIZ?
Tohum ithal ediyor muyuz? EVET.
Peki, dışa bağımlı mıyız? HAYIR.
Tohumculuğumuzu geliştirmek, yurt içi ihtiyacı karşılamak ve ihracat yapmak için; dünyadaki yeni teknolojileri takip etmek ve rekabetçi piyasadan kopmamak gerekmektedir. Uluslararası rekabetin koşullarının gereği olarak ülkeler bir taraftan tohum ihraç ederken bir taraftan da ithalat yapabilmektedir. Bu durum sadece tohumculukta gelişmekte olan ülkeler için değil, gelişmiş ülkeler için de geçerlidir.
Türkiye tohumda net ihracatçıdır. Ülkemiz, İhracatçı olan diğer ülkeler gibi aynı zamanda tohum ithalatı da yapmaktadır.
2- HİBRİT TOHUM NEDİR? HİBRİT TOHUM KISIR MIDIR?
· Hibrit tohum;
Ana ve baba olarak kullanılan, seçilmiş saf hatların her yıl yeniden melezlenmesi suretiyle elde edilen üstün nitelikli çeşitlerden elde edilen tohumdur. Yani, tüketici tercihlerine ve ihtiyaçlarına göre ıslah edilmiş tohumlardır.
Hibrit tohumların üretiminde;
Çiftçi açısından daha YÜKSEK VERİM,
Tüketici açısından daha YÜKSEK KALİTE,
Pazar ve ihracat açısından da STANDARDI DEĞİŞMEYEN ÜRÜN amaçlanmaktadır.
· Hibrit tohum kısır mıdır?
Kısır; Türk Dil Kurumu (TDK) Sözlüğünde “Üreme imkânı olmayan, döl vermeyen” ifadesi olarak tanımlanmıştır.
· Hibrit tohumlar kısır değildir.
Hibrit tohumlardan elde edilen ürün tohum olarak ekildiğinde yeni bir bitki elde edilir. Yani, Bir başka ifade ile ürer, döl verir. Ancak genetik kurallar gereği ikinci nesilde tekrar ekildiğinde açılım olur ve buna bağlı olarak verim ve kalite kayıpları yaşanır.
Dolayısıyla hibrit tohum hiç döl vermeyen, kısır tohum demek değildir. Bu yüzden amacına göre elde edilen vasıfların kaybolmaması için, ana baba hatlarının yetiştirilmesi ve hibrit tohumların her yıl yeniden üretilmesi şarttır.
3- ÜLKEMİZDE GDO’LU TOHUM VAR MI?
Genetiği Değiştirilmiş Bitkiler (GDO), gen teknolojisi kullanılarak doğal süreçler ile elde edilmesi mümkün olmayan yeni özellikler kazandırılmış organizmalardır. Diğer bir deyimle suni yollarla bakteriden, hayvandan veya başka canlılardan bazı genlerin bitkilere aktarılmasıdır.
5977 sayılı Biyogüvenlik Kanununa göre; genetiği değiştirilmiş (GDO) tohumlar ile bitkisel üretim Türkiye’de yasaktır. Aynı zamanda, GDO’lu tohumların ithalatı da yasaktır.
Kanun, bu yasağa aykırı hareket edenlere 5 yıldan 12 yıla kadar hapis ve adli para cezası öngörmüştür.
4- ‘‘ÇİFTÇİLERİN KENDİ TOHUMUNU ÜRETMESİ YASAKLANDI MI?’’
Çiftçiler, kendi yetiştirdiği üründen tohum alıp tarlasına ekemez söylemi yanlıştır.
Çiftçi kendi ürettiği üründen, kendi tohumluğunu ayırabilir, ekebilir ancak diğer çiftçilerin/tüketicilerin korunması için ticaretini yapamaz.
Bugüne kadar kendi tohumu ile üretim yaptı diye ceza kesilmiş bir tane çiftçi yoktur.
5- TOHUMCULUK KANUNU YEREL TOHUMLARI YOK MU EDECEK?
Yerel Tohumlar, bulunduğu yerin koşullarına adapte olmuş, ıslah programına alınmamış, yetiştiren kişilerin kullanım, bilgi, alışkanlık ve gelenekleri ile yakından ilişkili olarak özelikleri değişebilen gen kaynaklarıdır. Biyolojik çeşitliliğin ve kültürel mirasın önemli bir parçasıdır.
5553 sayılı Tohumculuk Kanunu, “ticari çeşitlere” ait kuralları koyarken, yerel çeşitlerin bir gen kaynağı olarak kayıt altına alınmasını öngörmüştür. Kanun yerel çeşitlerin tohumluklarının, “tohumluk olarak” çoğaltılarak ticaretinin nasıl ve kim tarafından yapılacağına dair bir hüküm getirmemiştir. Bu nedenle yerel çeşitlerin kayıt altına alınması, çoğaltılması, muhafazası ve sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla 3 Eylül 2019 tarihinde bir Yönetmelik çıkarılmıştır. Bu Yönetmelik sayesinde yerel tohumların gelecek nesillere kaybolmadan aktarılması sağlanmıştır.
6- ‘‘TOHUMCULUK SEKTÖRÜNE YABANCI ŞİRKETLER Mİ HAKİM?’’
TSÜAB, Aralık 2023 tarihi itibariyle 1041 aktif üyesi ile faaliyet göstermektedir.
Islah ve AR-GE faaliyetleri yürüten 257 TSÜAB üyesi Özel Sektör Tarımsal Araştırma Kuruluş yetkisi almıştır.
Yerli Firma oranı: %93,40
Yerli Yabancı Ortaklığı oranı: %2,80
Yabancı Firma oranı: %3,80
Oranlardan görüldüğü gibi Ülkemizde tohum üretimi büyük çoğunlukla yerli sermayeli şirketler tarafından yapılmaktadır.
